Jak przebiega wszczepienie stymulatora lub kardiowertera, kto i gdzie go wszczepia oraz czego spodziewać się zaraz po zabiegu? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedzi w artykule o wszczepieniu rozrusznika / kardiowertera…
Implantacja stymulatora lub kardiowertera to zabieg mający na celu umieszczenie w sercu, poprzez układ żył, jednej lub więcej elektrod i połączenie ich z urządzeniem, które zostanie zaszyte pod skórą na klatce piersiowej. Nie jest to operacja na otwartym sercu! (nie otwiera się klatki piersiowej, ani serca). W zależności od złożoności wszczepianego układu, zabieg trwa od 40 minut do kilku godzin.
Kto wszczepia urządzenie?
Dawniej wszczepienie było wykonywane przez chirurgów, którzy dostawali się do serca, aby naszyć na nie elektrody nasierdziowe (epikardialne). Obecnie wykorzystuje się elektrody endokawitarne, czyli takie które umieszcza się wewnątrz serca, wsuwając je poprzez żyły. Taki zabieg jest znacznie mniej obciążający dla pacjenta i obarczony mniejszym ryzykiem powikłań. Implantacje wykonywane są najczęściej przez lekarzy elektrofizjologów (dziedzina kardiologii) na salach operacyjnych wyposażonych we fluoroskopię oraz specjalny stół operacyjny, który przepuszcza promieniowanie.
Ryzyko związane z wszczepieniem
W Polsce wykonuje się rocznie kilkadziesiąt tysięcy wszczepień, zabieg uważa się za stosunkowo bezpieczny ale jak wszystkie inwazyjne procedury medyczne nie jest pozbawiony ryzyka. Powikłania występują niezbyt często i najczęściej są to krwiaki w miejscu wszczepienia, czasem zdarza się odma czyli uszkodzenie tkanek płuca, które wymaga przedłużenia hospitalizacji 1-2 dni, sporadycznie zdarzają się zakażenia. Należy pamiętać, że osoby poddawane zabiegowi wszczepienia są chore na serce i sam ten fakt podnosi ryzyko zabiegu. U każdego pacjenta ryzyko powinno zostać wyjaśnione przez lekarza przed zabiegiem, zanim podpiszemy zgodę na wykonanie wszczepienia.
Jak należy przygotować się do wszczepienia?
Zabieg wszczepienia nie wymaga specjalnych przygotowań. Pacjent powinien zgłosić się do szpitala w wyznaczonym terminie, najczęściej w dniu wszczepienia lub dzień wcześniej.
Pacjent powinien być na czczo przynajmniej 6 godzin.
Jeśli wszczepiany jest kardiowerter pacjent musi pozostać na czczo do zabiegu. Kiedy wszczepiany jest stymulator i lekarz nie zaleci inaczej, najczęściej pacjent po pobraniu krwi do analizy może zjeść posiłek.
Pacjenci zażywający leki przeciwzakrzepowe dostają w czasie wizyty kwalifikującej do wszczepienia, informacje o zmniejszeniu dawki, odstawieniu lub zmianie leku przeciwkrzepliwego na kilka dni przed zabiegiem w celu przywrócenia na czas zabiegu właściwej krzepliwości krwi. Pozostałe leki, jeśli lekarz nie zaleci inaczej, są przyjmowane normalnie.
Pacjenci z cukrzycą przed wszczepieniem stymulatora najczęściej mogą zjeść posiłek i wziąć normalną dawkę leków, jeśli wszczepiany jest kardiowerter muszą pozostać na czczo. W razie potrzeby lekarz indywidualnie zdecyduje o podaniu dożylnie glukozy. Wszelkie zalecenia dotyczące przyjmowania leków i spożywania posiłków warto przedyskutować z lekarzem w czasie wizyty kwalifikującej do wszczepienia, tak aby cała procedura przebiegała w zaplanowany sposób.
Pacjentki w wieku rozrodczym zostaną zapytane przed zabiegiem czy nie są w ciąży. W trakcie zabiegu wykorzystywane jest promieniowanie, które dyskwalifikuje kobiety w ciąży do planowego wszczepienia!
Jak przebiega wszczepienie?
Wszczepienie rozrusznika serca
Podczas zabiegu pacjent jest przytomny i ma kontakt z lekarzem. Lekarz zaczyna zabieg od dezynfekcji miejsca wszczepienia, następnie pacjent jest okrywany sterylnymi chustami których nie wolno poruszać ani dotykać. Miejsce zabiegu jest sterylne i dotknięcie czegokolwiek naraża nas na zakażenie i powikłania. Następnie lekarz ostrzykuje miejsce wszczepienia środkiem znieczulającym, poczujemy rozpieranie i pieczenie, które szybko ustępuje. Jeśli w trakcie zabiegu zaczynamy czuć ból warto powiedzieć o tym lekarzowi, który dostrzyknie środek znieczulający.
Następnie lekarz nacina skórę klatki piersiowej na długości kilku centymetrów i odnajduje żyłę, przez którą wprowadzi jedną lub więcej elektrod do serca. Wprowadzanie elektrod odbywa się pod kontrolą fluoroskopii czyli aparatu, który prześwietla nas promieniami i pokazuje na bieżąco w którym miejscu jest elektroda. Po dotarciu elektrodą w odpowiednie miejsce w sercu, lekarz mocuje elektrodę i sprawdza jej parametry. Jeśli są niewłaściwe poszukuje innego miejsca w sercu, a jeśli są dobre przyszywa ją tak aby nie mogła się przesuwać. Następnie przykręca elektrodę do wszczepianego urządzenia (usłyszymy charakterystyczne terkotanie). To samo powtarza dla wszystkich elektrod jeśli jest ich więcej. Od tej chwili urządzenie zaczyna czuwać nad pracą serca i może je w razie potrzeby stymulować.
Następnie lekarz w miejscu gdzie będzie rozrusznik robi pod skórą specjalną kieszonkę (lożę), w którą wsunie urządzenie wraz z podłączonymi elektrodami. Moment wytwarzania kieszonki nie jest najprzyjemniejszy, ale trwa krótką chwilę. Następnie skóra jest zaszywana i zakłada się opatrunek uciskowy, który ma zapobiec wytworzeniu się krwiaka w miejscu wszczepienia.
Wszczepienie kardiowertera-defibrylatora (ICD)
Wszczepienie kardiowertera przebiega bardzo podobnie do wszczepienia stymulatora. Lekarz implantuje zamiast elektrod stymulujących elektrody defibrylujące, a sama puszka urządzenia jest nieco większa i grubsza. Zabieg nie kończy się na sprawdzeniu parametrów elektrod, przeprowadza się jeszcze test defibrylacji.
Test defibrylacji wykonuje się podczas wszczepienia kardiowertera (nie dotyczy stymulatorów) w celu sprawdzenia, czy urządzenie potrafi prawidłowo rozpoznać arytmie i przerwać ją terapią wysokoenergetyczną (szokiem). Ponieważ defibrylacja jest bolesna, lekarz anestezjolog usypia pacjenta na czas próby. Następnie lekarz wywołuje u pacjenta arytmię, przed którą ma go chronić kardiowerter-defibrylator i obserwuje reakcje wszczepionego urządzenia, które powinno rozpoznać arytmię i wysłać szok wysokoenergetyczny (defibrylację lub kardiowersję), który przywróci prawidłowy rytm zatokowy.
Wszczepienie urządzenia z funkcją resynchronizacji (CRT)
Jeśli wszczepiane jest urządzenie z funkcją resynchronizacji – stymulator resynchronizujacy CRT-P lub kardiowerter resynchronizujacy CRT-D, wszczepiane są trzy elektrody. Dwie tak jak w standardowych urządzeniach dwujamowych (stymulatorze bądź kardiowerterze) i trzecia, którą wprowadza się w układ żył wieńcowych, służąca do pobudzania lewej komory. Wszczepienie elektrody lewokomorowej jest najtrudniejszym elementem całej procedury implantacji i może przedłużyć zabieg nawet do kilku godzin. Po umocowaniu elektrody lewokomorowej wykonuje się test, który sprawdza czy elektroda nie pobudza nerwu przeponowego, co objawiałoby się czkawką lub rytmicznymi skurczami mięśni brzucha.
Wymiana urządzenia
Wymiana po wyczerpaniu baterii, przebiega w podobny sposób jak wszczepienie stymulatora lub kardiowertera. Najczęściej nie wszczepia się nowych elektrod, lecz testuje parametry już wszczepionych i jeśli są prawidłowe podłącza do nowego urządzenia. Jeśli elektrody wykazują zużycie, lekarz podejmie decyzję o usunięciu elektrody lub doszczepieniu kolejnej. Dalej procedura przebiega identycznie jak przy wszczepieniu. Przeczytaj więcej dlaczego nie wymienia się samych baterii?
Co po zabiegu?
Po zabiegu pacjent pozostaje zwykle jedną lub dwie doby w szpitalu. Przez kilka godzin po zabiegu w miarę możliwości pacjent nie powinien wstawać, choć może korzystać z toalety i jeść.
W pierwszych dniach po implantacji, pacjenci powinni szczególnie dbać o czystość miejsca wszczepienia. Po kąpieli miejsce wszczepienia dobrze jest zdezynfekować specjalnym sprayem do dezynfekcji ran i założyć jałowy opatrunek. Zazwyczaj przy wypisie, pacjent dostaje informacje jak dbać o miejsce wszczepienia.
Należy pamiętać, że rana po wszczepieniu musi się zagoić, a elektrody umieszczone w sercu wrosnąć w mięsień serca. Dlatego pacjenci przez pierwsze tygodnie, nie powinni dźwigać ciężarów, ani wykonywać szerokich ruchów ręka po stronie wszczepienia. Jeśli szwy nie są wchłanialne, zostaną zdjęte w drugim tygodniu po zabiegu.
Przed wyjściem ze szpitala, wszczepione urządzenie jest ponownie kontrolowane i programowane odpowiednio do potrzeb pacjenta, oraz wyznaczana jest kolejna wizyta kontrolna najczęściej za kilka tygodni.
Przy wypisie każdy pacjent dostaje książeczkę stymulatora / kardiowertera (czasami nazywaną paszportem), w której zapisany jest rodzaj i nazwa wszczepionego urządzenia i elektrod, a także parametry zaprogramowane w urządzeniu.
Co powinno nas zaniepokoić
Zazwyczaj po zabiegu pacjent szybko wraca do zdrowia, jeśli jednak pojawią się:
- gorączka
- silne zaczerwienienie lub opuchnięcie rany
- zropienie lub wyciek z miejsca wszczepienia
- omdlenie lub zawroty głowy
- uporczywa czkawka lub rytmiczne skurcze mięśni klatki piersiowej
Powinniśmy niezwłocznie zgłosić się do lekarza wszczepiającego, celem sprawdzenia czy wszystko przebiega prawidłowo!
źródło: http://mojeserce.info/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz