Nadciśnienie tętnicze jest chorobą, którą rozpoznajemy i stopniujemy w oparciu o konkretne wartości liczbowe pomiarów – pomyłka o 2 mm Hg może decydować o wdrożeniu lub modyfikacji leczenia. Decyzji takich wprawdzie nie podejmujemy na podstawie pojedynczego pomiaru – błąd wywoływany przez aparat będzie jednak powtarzał się w kolejnych pomiarach.
Ciśnienie tętnicze zmienia się cały czas w odpowiedzi na czynniki zewnętrzne oraz stan naszego organizmu. Pomiaru powinniśmy dokonywać w warunkach standardowych – w spokoju, ciszy, neutralnej temperaturze.
Nie wolno mierzyć ciśnienia bezpośrednio po wysiłku, posiłku lub paleniu papierosów.
Należy pamiętać, że również gorączka, ból czy stres mogą zmienić wartość ciśnienia tętniczego.
Istotne znaczenie ma właściwe położenie ręki w trakcie pomiaru ciśnienia tętniczego. Łokieć powinien być podparty, ramię powinno znajdować się na wysokości serca, a mięśnie badanej kończyny należy rozluźnić.
Położenie ramienia poniżej poziomu serca może zawyżać wartości ciśnienia, a uniesienie - zaniżać. W obu przypadkach wahania sięgają 10 mm Hg. Ma to szczególne znaczenie w przypadku aparatów nadgarstkowych – badana ręka nie może być opuszczona – nadgarstek z aparatem powinien być oparty o przednią powierzchnię klatki piersiowej na poziomie serca.
Często popełnianym błędem jest również niedostosowanie rozmiarów mankietu do obwodu ramienia. Mankiet zbyt krótki lub zbyt wąski zwiększa wartość pomiaru, a zbyt długi lub szeroki skutkuje pomiarem fałszywie zaniżonym. Badane ramię powinno być odsłonięte i nie uciśnięte ciasnym rękawem.
Używając aparatów nieautomatycznych warto pamiętać o odpowiednim tempie spuszczania powietrza z mankietu. Zbyt szybkie spuszczenie powietrza skutkuje zaniżeniem wartości ciśnienia skurczowego i zawyżeniem wartości ciśnienia rozkurczowego. Błąd ten jest szczególnie nasilony u osób z zaburzeniami rytmu serca. Przesadnie powolne zmniejszanie wypełnienia mankietu może z kolei skutkować reakcją stresową u badanego. Jeśli pompujemy mankiet samodzielnie, nie należy tego robić ręką badaną.
Pomiaru dokonujemy z reguły na kończynie górnej niedominującej (u praworęcznych na lewej, u leworęcznych na prawej). W przypadku pomiaru pierwszorazowego zaleca się dokonanie pomiaru na obu kończynach górnych i, jeśli wartości różnią się istotnie, kolejnych pomiarów należy dokonywać konsekwentnie po tej stronie, po której ciśnienie było wyższe.
Autor: lek. med. Krzysztof Rewiuk, dr hab. med. Jerzy Gąsowski
Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii UJ CM
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz